Ze was als Mahalia Jackson, Aretha Franklin en andere Afro-Amerikaanse artiesten. Mensen die vanuit hun achtergrond in de kerk en de daarin actieve kerkkoren met zingen werden opgevoed. De liederen waren geestelijk, maar ook sociaal gericht,. Ze ontstonden immers op en rond de katoenplantage, werden vaak geschreven door onbekende auteurs, die als slaafgemaakten ‘uiteraard’ geen auteursrechten hadden. Alleen het populaire Amazing Grace had een dichtersnaam: John Newton. Hij was een tot inkeer gekomen Engelse kapitein van een slavenschip. Toch weer toepasselijk.

Rosetta Tharpe (1915-1973) was als de andere, eerder genoemde artiesten, maar ook behoorlijk anders. Ze bracht haar songs in kerken en nachtclubs. Ze negeerde de grens tussen gewijd en ongewijd, tussen kerk en danszaal. Opvallend is dat ze vooral herkenbaar werd als de vrouw met de elektrische gitaar. Dat was in de jaren dertig en veertig een betrekkelijk nieuw instrument, ontwikkeld omdat akoestische gitaren in jazzorkesten werden overstemd door het vele koper. Op YouTube zijn haar clips ruim voorradig: Strange Things Are Happening Every Day, Up Above My Head, Didn’t It Rain en veel meer.

Haar discografie is inmiddels een monument, zowel in de black gospel als daarbuiten. Ze staat aan de wieg van de Rock ’n Roll en werd door gitaristen als Jeff Beck, Eric Clapton en Keith Richards als invloed op hun werk genoemd. Het verschil tussen kerk en danszaal negeerde ze en dat is misschien de reden dat ze later juist door christenen herontdekt moest worden. De conservatieven van kerk versus danszaal hebben ook rond haar de hakken in het zand gezet, het hoort erbij. Tevergeefs gelukkig. Met haar Sister Act schreef ze geschiedenis. Weerbarstig en kort: ook popmuziek komt uit de kerk, of we het willen of niet. Sister Rosetta ‘ging elektrisch’, ruim dertig jaar voor Dylan dit deed, al is van gaan bij haar nauwelijks sprake, ze werd zo geboren.

I hear Rosetta singing in the night
Echoes of light that shine like stars after they’re gone
And tonight she’s my guide as I go on alone
With the music up above

(Sam Phillips, Sister Rosetta Goes Before Us)

Alfred Valstar (december 2023)